Το τελευταίο διάστημα συζητάμε ευτυχώς όλο και πιο συχνά για το well being στην εργασία. Τι σημαίνει αυτό όμως στην πράξη; Παρακάτω παραθέτω τη δική μου οπτική και εμπειρία βάση της οποίας θα το έθετα ως εξυγίανση. Στα αγγλικά έχει γίνει τάση και ακούγεται πλέον πιο συχνά και από το budget. Ως HR όμως που επέλεξα πολύ συνειδητά πριν γίνει τάση να εξειδικευτώ στο εργασιακό κλίμα, θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε τι σημαίνει και τι προϋποθέτει γιατί θεωρώ ότι όχι απλά δεν είναι σωστό να παίζουμε με αυτούς τους όρους αλλά είναι κι επικίνδυνο, καθώς επηρεάζει τους ανθρώπους εντός και εκτός εταιρείας και άρα έχει πολύ σπουδαίο κοινωνικό αντίκτυπο.

Το well being στην εργασία για μένα είναι πάνω από όλα η συναισθηματική ασφάλεια στον χώρο εργασίας. Από το να νιώθω ασφαλής να κάνω λάθος μέχρι το να μιλήσω εάν νιώθω ότι εκτίθεμαι σε ανεπιθύμητες συμπεριφορές χωρίς να φοβάμαι ότι κινδυνεύει η θέση μου, να νιώθω εμπιστοσύνη ότι θα φροντίσει κάποιος για την επίλυση των θεμάτων που θα αναφέρω και γενικά να νιώθω ότι το συνταγματικό μου δικαίωμα στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια προστατεύεται αδιαπραγμάτευτα. Σίγουρα στο να νιώθουμε καλά παίζουν κι άλλα πράγματα ρόλο όπως το ωράριο, η αμοιβή, οι παροχές, κλπ. όμως εδώ θέλω να μιλήσω για τη βάση πάνω στην οποία χτίζουμε και που αν χτιστεί μόνο τότε πιάνουν τόπο όλα τα υπόλοιπα.

Χωρίς αυτό δεν έχουν κανένα νόημα τα happy meals και τα σύγχρονα γραφεία εργασίας, είναι πολύ καλά και ευπρόσδεκτα αλλά δεν είναι το well being στην ουσία του. Δυστυχώς δεν το συναντάμε συχνά και αυτό προκύπτει λόγω του ότι η εξυγίανση έχει πολλές και απαιτητικές προϋποθέσεις που πολύ λίγες διοικήσεις μπορούν να υποστηρίξουν με συνέπεια και αποφασιστικότητα όμως εύχομαι να το κάνουν όλο και περισσότερες και είμαι ολόκαρδα δίπλα σε όποιον/α πάρει αυτήν τη σπουδαία απόφαση που παράγει μόνο win – win αποτελέσματα. Παρακάτω παραθέτω τις πιο σημαντικές από αυτές όπως τις έχω παρατηρήσει βιωματικά:

Οι 7 προϋποθέσεις του well being στον χώρο εργασίας

1. Αρχικά χρειάζεται μια διοίκηση με ανθρωποκεντρική κουλτούρα και χωρίς τοξικές προσωπικότητες καθώς έχω παρατηρήσει πως εάν η διοίκηση είναι τοξική ακόμα κι αν υπάρχει από κάτω το καλύτερο team επαγγελματιών, στην καλύτερη περίπτωση δε θα μπορούν να φέρουν αποτέλεσμα, στη χειρότερη περίπτωση θα πάθουν burnout και θα απενεργοποιηθούν και οι ίδιοι.

2. Στη συνέχεια χρειάζεται σωστή διάγνωση του κλίματος εργασίας από εξειδικευμένο/η ειδικό. Αυτό προϋποθέτει ο άνθρωπος που θα αναλάβει να κάνει τη διάγνωση να έχει αξιοπιστία, αίσθημα ευθύνης και δικαιοσύνης, καλή πρόθεση, διάκριση και εμπειρία στη διαχείριση  ανθρώπων και εργασιακών σχέσεων. Τότε οι άνθρωποι θα του ανοιχτούν όντως, θα μπορέσουμε να εντοπίσουμε σημεία προς διαχείριση και σε συνεργασία με τη διοίκηση να λύσουμε όσα γίνεται να διορθωθούν. Σκεφτείτε ότι οι άνθρωποι μεγαλώνουμε κυρίως κρύβοντας την αλήθεια μας ειδικά στον χώρο εργασίας που για πολλά χρόνια θεωρούσαμε ότι δε χωράνε συναισθήματα, οπότε χρειάζονται πολύ σωστοί και λεπτοί χειρισμοί για να ανοίξει το κανάλι της ουσιαστικής επικοινωνίας.

3. Σωστή επιλογή ατόμων για τις νέες ανάγκες στελέχωσης που προκύπτουν και άμεση αξιολόγηση όσον αφορά τη συμπεριφορά και τη στάση τους στην ομάδα.

4. Διαρκής επαφή με τους ανθρώπους για επίλυση τυχόν προβλημάτων συνεργασίας και έγκαιρη παρέμβαση έτσι ώστε να συμβαδίζουμε όλοι με την κουλτούρα της εταιρείας. Εφόσον φυσικά έχουμε κερδίσει την εμπιστοσύνη και έχουμε θεσπίσει την ανοιχτή επικοινωνία όπως αναφέρεται παραπάνω. Σε αυτό το σημείο να πω ότι η εμπιστοσύνη κερδίζεται σε συνδυασμό από τον άνθρωπο που αναλαμβάνει τις επικοινωνίες αλλά κυρίως από τη διοίκηση η οποία παίρνει τις τελικές αποφάσεις και τηρεί με συνέπεια τις αξίες της.

5. Δύσκολες αποφάσεις. Άλλοι θα αποχωρήσουν από μόνοι τους γιατί καταλαβαίνουν ότι δεν μπορούν πια να συνεχίσουν να φέρονται όπως πριν, άλλους θα αποφασίσουμε εμείς να τους απομακρύνουμε για το κοινό καλό. Εδώ να τονίσω πως η απομάκρυνση ατόμων σε μια εποχή που το recruitment έχει δυσκολέψει, είναι μια πολύ γενναία απόφαση ή/και απαιτητική συνέπεια, γι αυτό και χρειάζεται να είναι ανθρωποκεντρική η εταιρεία στην ουσία της και όχι επειδή είναι τάση να δηλώνουμε people oriented. Πιστέψτε με, λόγω αυτού έχει θυσιαστεί πολλή εξυγίανση και λόγω αυτού είμαι εξαιρετικά περήφανη για τους συνεργάτες μου που έχουν την ψυχική καλλιέργεια να κατανοήσουν πως ένας τοξικός εργαζόμενος έχει πολύ μεγαλύτερο κόστος από το να μείνει η θέση «ορφανή» για κάποιο διάστημα.

6. Πολιτική και εκπαίδευση σε αυτήν όλου του προσωπικού για την Πρόληψη & Αντιμετώπιση της Ηθικής Παρενόχλησης και της Βίας στον χώρο εργασίας. Η ύπαρξη πολιτικής προβλέπεται και είναι υποχρεωτική βάσει της σχετικής νομοθεσίας (ν. 4808/2021) ωστόσο η εφαρμογή στην ουσία της είναι ευθύνη της εταιρείας και των εργαζομένων. Οι μεν να την τηρούν και οι δε να την αξιοποιούν.

7. Τέλος χρειάζεται πολλή προσωπική δουλειά με τον εαυτό μας έτσι ώστε να λειαίνουμε τις γωνίες που όλοι/ες ανεξαιρέτως έχουμε στη συμπεριφορά μας αλλά και για να μπορούμε να έχουμε διάκριση και όρια καθώς είναι μια πρόκληση που συναντώ συχνά όταν υπάρχει ανθρωπιά και νοιάξιμο. Είναι εύκολο να πέσουμε στην παγίδα να ανεχτούμε πράγματα για να μη  δυσαρεστήσουμε ή να μη γίνουμε δυσάρεστοι στους άλλους.

Χρειάζεται πολλή προσωπική δουλειά έτσι ώστε να βελτιώνουμε τη συμπεριφορά μας και να μπορούμε αρχικά να αναγνωρίζουμε τα όρια μας, να τα επικοινωνούμε με ηρεμία και να μην τα παραβαίνουμε για κανέναν λόγο. Αυτή η οριοθέτηση είναι απαραίτητη καθώς οι άνθρωποι επικοινωνούμε κυρίως μη λεκτικά και όταν έχουμε χτίσει μέσα μας γερά όρια αυτά πολλές φορές ορίζουν αυτόματα το ύφος της αλληλεπίδρασής μας με τους άλλους. Ωστόσο, υπάρχουν και οι άνθρωποι, κυρίως οι πέρα από το φυσιολογικό χειριστικοί, που θα προσπαθήσουν να παραβιάσουν ακόμα και τα πιο ξεκάθαρα όρια, εκεί χρειάζεται να είναι αδιαπραγμάτευτη η στάση μας και η πίστη στις αξίες μας.

Αυτές λοιπόν είναι οι 7 προϋποθέσεις του περίφημου well being και όσο απαιτητικές κι αν είναι αξίζουν όλη την προσπάθεια, την ενέργεια και την αφοσίωση καθώς ένας συναισθηματικά ασφαλής και υγιής οργανισμός σε εταιρικό επίπεδο έχει διαχείριση στις δυσκολίες και παράγει μόνο θετικά αποτελέσματα μακροπρόθεσμα. Σε κοινωνικό επίπεδο η επίδραση είναι ακόμα πιο σπουδαία και ουσιαστική καθώς το να νιώθουν ασφαλείς οι άνθρωποί σου για 8 ώρες κάθε μέρα, προάγει την υγεία και εκτός εργασίας τόσο για τους ίδιους όσο και για τους οικείους τους.

Κλείνοντας να πω πως εάν αναφερόμουν αναλυτικά στις αρνητικές συνέπειες του μη υγιούς κλίματος εργασίας τόσο σε επιχειρησιακό, οικονομικό, νομικό και ψυχολογικό επίπεδο, θα χρειαζόμουν πολλές σελίδες και ίσως γινόμουν κουραστική. Θα σταθώ λοιπόν στα καλά και στις προϋποθέσεις του well being με την ευχή να εστιάζουμε και να εργαζόμαστε όλο και περισσότεροι/ες προς την ουσιαστική του εφαρμογή.

Bliss in Action δεν είναι μόνο οι προσωπικές ιστορίες που συμβάλλω ως σύμβουλος καριέρας αλλά και οι εταιρικές ιστορίες που φτιάχνουμε μαζί ως HR.